Kręgozmyk - czy konieczna jest operacja?
Przyczyny, objawy, sposoby leczenia.
Kręgozmyk (spondylolisteza) jest to przemieszczenie górnego kręgu ku przodowi wraz z resztą kręgów wyżej leżących w stosunku do kręgu położonego niżej.
Najczęściej dotyka dolny odcinek kręgosłupa lędźwiowego (L4/L5, L5/S1).
Różne są przyczyny wystąpienia, może być wrodzona kręgoszczelina łuku kręgu (spondyloliza), może wystąpić z powodu zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych, wad wrodzonych, urazu, oraz z powodu innych współistniejących chorób.
Często występuje bezobjawowo, dopiero pojawienie się bólu skłania pacjentów do wykonania badań dodatkowych (RTG, MRI) które stwierdzają kręgozmyk.
Utrata stabilizacji segmentu (dwa sąsiadujące kręgi wraz z krążkiem międzykręgowym) kręgosłupa może objawiać się bólem pleców z lub bez promieniowania do kończyn dolnych. W sytuacjach krytycznych może pojawić się zaburzenie czucia, erekcji, a także problem z wypróżnianiem.
Najczęściej obserwujemy centralny ból pleców, który zwiększa się podczas zmian pozycji (przejście z siedzenia do stania, obracanie się, aktywności związanej z wyprostem/przeprostem kręgosłupa).
Nie zawsze większy stopień ześlizgu świadczy o natężeniu dolegliwościach, jednak zalecam co parę lat kontrolę za pomocą badań dodatkowych (RTG,TK,MRI), czy nie dochodzi do zwężenia przestrzeni dla układu nerwowego (kanał kręgowy oraz otwory międzykręgowe).
Wyróżniamy cztery stopnie kręgozmyku wg Meyerdinga:
I - trzon kręgu przemieszcza się o 25%
II - trzon kręgu przemieszcza się o 25-50%
III - trzon kręgu przemieszcza się o 50-75%
IV - trzon kręgu przemieszcza się o 75-100%
Często młodzi pacjenci mają większe objawy bólowe z mniejszym stopniem kręgozmyku niż osoby w wieku emerytalnym.
Świadczyć o tym może większa aktywność sportowa, która wprowadza niekontrolowany ruch w uszkodzony segment kręgosłupa.
Badania naukowe z 2018r. opublikowane w amerykańskim czasopiśmie "Journal of manipulative and physiological therapeutics" pokazały, że osoby z kręgozmykiem mają w mniejszym stopniu rozwinięte mięśnie brzucha.
Dlatego w celu leczenia oraz zapobiegania objawom powstałym na skutek kręgozmyku zalecam odpowiedni trening wzmacniający, który ma na celu zwiększyć objętość jak i siłę mięśniową poszczególnych mięśni, co ma wpłynąć na lepszą kontrolę nad naszym tułowiem.
Dodatkowo zalecam zadbać o odpowiednią ruchomość stawów leżących powyżej (górny kręgosłup lędźwiowy jak i kręgosłup piersiowy) oraz poniżej czyli stawów biodrowych (potwierdzono pozytywny wpływ mobilizacji kręgosłupa piersiowego w 2016 roku w czaspomiśmie "Journal of bodywork and movement therapies" na zmniejszenie ześlizgu kręgozmyku).
W ostrych stanach zaleca się wdrożenie leków przeciwbólowych/przeciwzapalanych, unieruchomienie (pozycja leżąca - krzesełkowa).
W sytuacji wystąpienia objawów neurologicznych trzeba jak najszybciej skonsultować stan zdrowia z lekarzem (ortopedą, neurochirurgiem) w celu omówienia dalszego leczenia np. operacji.
Podsumowując, nie oceniamy stopnia kręgozmyku, a objawy jakie z nim występują. Pierwszym postępowaniem jest leczenie zachowawcze które ma na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych np. medykamenty, spokój, fizjoterapia w celu zmobilizowania hipomobilnych (nieruchomych) stawów, a następnie wdrożenia odpowiedniego treningu fizjoterapeutycznego.
Dopiero przy braku poprawy po około 3 miesiącach trzeba rozważyć leczenie operacyjne.
Zestaw ćwiczeń automobilizacyjnych kręgosłupa piersiowego znajdziesz TUTAJ
Zestaw ćwiczeń kontroli tułowia znajdziesz TUTAJ
Poprzedni wpis: Ból szyi, łopatki, ręki. Czy to sprawa kręgosłupa?
Kolejne wpisy:
- COVID-19 - fizjoterapia pulmonologiczna
- Pierwsze dni po operacji stawu kolanowego
- Uszkodzenie MCL (więzadła piszczelowego)
- Zamrożony bark / ograniczenie ruchomości + ból
DODAJ KOMENTARZ
Magdalena
Dzień dobry z powodu nieustannego bólu głowy udałam się do neurologa który przepisał leki i dał skierowanie na rtg które zrobiłam i na tomograf głowy który mam 1.02.2024. Dziś odebrałam wyniki rtg, moja pytanie jest czy istnieje możliwość operacji w moim przypadku? Oto opis wyniku rtg. Dziękuje za odpowiedz. C ap + bok czynnościowy uBO bóle głowy RTG a-p bok radiogramy czynnosciowe odcinka szyjnego kregosłupa. Spłycenie lordozy. Zmiany zwyrodnieniowe w postaci zweżenia przestrzeni międzkręgowej na poziomie C5/C6 C3/C4 niewielkie C4/C5 z zaostrzeniami krawędzi sąsiadujących trzonów kręgów. Sklerotyzacja w stawach międzykregowych wielopoziomowo obustronnie. Zaostrzenia wyrostków haczykowatych w stawach Luschki obustronnie C5/C6 i niewielkie C4/C5. W pozycjı neutralnej trzon kręgu C5 przemieszczony nieco ku tyłowi względem C6 do 7 5mm. Szerokość tkanek miekkich w zakresie normy. Na radiogramach czynnościowych ograniczenie ruchomosci, kręgi cześciowo w tyłopochyleniu oraz w przodopochyleniu.
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. W kwestii ewentualnej kwalifikacji do leczenia operacyjnego decyduje lekarz (ortopeda/neurochirurg). Aby poznać opinię fizjoterapeuty proszę o przesłanie badań (np. poprzez stronę WeTransfer), a następnie zapraszam na konsultację online. Pozdrawiam
Małgorzata
Dzień dobry, W 2014 przeszłam operacje stabilizacji w odcinku lędźwiowym, około tydzień temu przeszłam reoperacje odbarczenia nerwów z powodu utraty czucia w stopie które w ostatnim czasie postępowało w stronę kolana. Po operacji nadal występuje brak czucia i obniżenie siły w stopie, od lekarza dostałam informacje ze zajmie to jakiś czas by odzyskać czucie, moje pytanie jaki okres czasu może to zająć czy w jaki sposób moge pomoc w regeneracji nerwu?
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Im dłużej występował niedowład tym dłuższy czas musimy się uzbroić w cierpliwość na powrót do sprawności. W osłabione grupy mięśniowe kończyn dolnych należy wdrożyć trening siłowy zaraz po wyjściu ze szpitala. Co do regeneracji nerwu, warto zapytać farmaceutę/neurologa. Pozdrawiam
Beata
Dzień dobry. W październiku będę miała stabilizację kręgosłupa L4 L5. Lekarz zaproponował mi dwie opcje stabilizacja+odbarczenie a druga sama stabilizacja, odbarczenie za jakiś czas. Zgodziłam się na samą stabilizację a teraz się zastanawiam, czy nie lepiej by było zrobić te dwie rzeczy podczas jednej operacji
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Nie znam pełnej historii choroby jak i nie zapoznałem się z wynikami badań obrazowych więc proszę dopytać lekarza prowadzącego. Pozdrawiam
Jola1506
Dzień dobry, oprócz kręgozmyku 7 mm mam torbiel (podobno ganglion) w odcinku krzyżowym. Ganglion, przyrośnięty do rdzenia kręgowego wg mojego rehabilitanta daję gorsze dolegliwości niż kręgozmyk. Może to torbiel tarlova, nie wiem. W każdym razie boli mnie wszystko od pasa w dół, z przodu i z tyłu, ale tylko podczas ruchu, prawa nogą od pośladka do stopy (kostki). Po serii masaży, zastrzyków i leków jest lepiej na trochę, później wraca. Co robić?
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Z mojego doświawdczenia większe prawdopodobieństwo, że za Pani dolegliwości odpowiada kręgozmyk. Dla sprawdzenia na ile kręgozmyk jest stabilny podczas ruchu warto wykonać RTG czynnościowe. Pozdrawiam
Darek
Dzień dobry, mam 28 lat, stwierdzono u mnie - około 8/9 lat temu kręgozmyk. Z badań MR sprzed tygodnia, wynika, że kregozmyk jest 1 stopnia. Odczuwam znośne objawy bólowe, jednakże od ponad roku podczas dłuższego stania w bezruchu mam uczucie parcia na mocz, czy może być to spowodowane kręgozmykiem? Jeżeli tak, czy jest to wskazanie do operacji?
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Jeśli kręgozmyk jest stabilny (warto wykonać RTG czynnościowe) to szukałbym przyczyny u internisty/nefrologa. Pozdrawiam
Justyna
Dzień dobry, czy to coś poważnego, mam bóle głowy oraz drętwieją mi ręce i nie mam w nich siły. Trzony kręgów o zachowanej wysokości, drobne wyostrzenia ich krawędzi, krążki międzykręgowe wykazują cechy zaburzenia ich uwodnienia, przewężone przestrzenie międzykręgowe C3-C6 na poziomie C3-C4 cechy ześlizgu tylnego ok 1mm, szerokie wypuklenie krążka międzykręgowego z cechami ucisku worka oponowego, przewężony prawy otwór międzykręgowy, wymiar AP kanału -kręgowego ok 9,5mm, na poziomie C4-C5 cechy ześlizgu tylnego ok 1,5mm, obuboczne szerokie wypuklenie krążka międzykręgowego z cechami ucisku worka oponowego, przewężone zachyłki boczne, przewężone otwory międzykręgowe, wymiar AP kanału kręgowego ok 7,5mm, na poziomie C5-C6 cechy ześlizgu tylnego ok 1mm, szerokie wypuklenie krążka międzykręgowego z cechami ucisku worka oponowego, przewężony lewy zachyłek boczny, przewężone otwory międzykręgowe, wymiar AP kanału kręgowego ok 8,5mm, na poziomie C6-C7 przewężony lewy otwór międzykręgowy Morfologia sygnału rdzenia kręgowego w badanym odcinku prawidłowa
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Przede wszystkim ze względu na objawy oraz wynik badania dodatkowego, należy udać się na konultację neurochirurgiczną. Możliwe, że lekarz skieruje na RTG czynnościowe. Pozdrawiam
Kasia
Witam, stwierdzono u mnie kręgozmyk 14mm l5/s1, ból z dnia na dzień coraz silniejszy, wizyta u ortopedy dopiero w styczniu, szukać pomocy prywatnie czy np. mogę się wesprzeć orteza/ stabilizatorem lędźwiwo-krzyżowym, dodam że mrowienie w nodze przez cały czas.
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Pas lędźwiowy może na pewien czas przynieść pewną ulgę. Przy niestabilnym kręgozmyku ważne jest aby wdrożyć odpowiedni trening medyczny. Jeśli objawy nie zmianią się, trzeba będzie rozważyć inne leczenie. Pozdrawiam
Barbara
Witam. W lutym br miałam operację stabilizacja kregoslupa przeznasadowa L4L5S1. Odbarczanie L5S1. Aktualnie na TK wyszło min -kregozmyk przedni L4 i obluzowania jednej śruby oraz stenoza otworowa L4/L5. UFAM LEKARZOM bo bardzo napracowali w czasie tej operacji. Czekam na kolejną wizytę kontrolną. Na dzień dzisiejszy proszę o odp co zrobiłam z sobą źle ze wyszedł taki wynik i czy czeka mnie kolejna operacja.
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Nie znam Pani przypadku, może nic Pani źle nie zrobiła, ale z powodu słabej jakości kości (np. z powodu chorób towarzyszących) doszło do obluzowania instrumentarium. Jeśli zniejszona przestrzeń dla nerwu L4 jest objawawa to trzeba wziąć pod uwagę reoperację. Pozdrawiam
Janina
Ja od 10 lat męczę się z kręgozmykiem szyjnym i nikt mi nie pomógł,nawet w internecie nie ma informacji o kręgozmyku szyjnym tylko o lędźwiowym się mądrzą.A ja jestem już u kresu wytrzymałości, ciągły ból,ŕęce coraz słabsze,mięśnie też,plączą się słowa i nikt mi nie może pomóc. Ciągle leki przeciwbólowe od czasu do czasu sterydy metypred lub solumedrol na oddziale. Byle człowieka zbyć. A ja mam już dość
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzieńd dobry. To prawda, informacji odnośnie kręgozmyku kręgosłupa szyjnego jest stosunkowo mało. Najczęściej dotyka środkową część kręgosłupa szyjnego czyli C3/C4 lub C4/C5. Przy takich objawach jakie Pani zgłasza zaleca się wykoanie badanie RTG czynnościowe aby stwierdzić stopień niestabilności. Jeśli fizjoterapia w postacji m.in. spersonalizowango treningu wzmacniającego kręgosłup szyjny nie przynosi efektów, trzeba rozważyć leczenie operacyjne w postaci trwałego usztywnienia. Pozdrawiam
Gosia 2022
Witam. Występuje u mnie kręgozmyk na 7mm, a przy pochyleniu 12mm. Mam 28 lat , nie byłam w ciąży. Przy większym wysiłku, praca 8h chodzenie ból czasami jest nie do zniesienia . Ciężko się położyć, odwrócić. Czasami przy kichnięciu ból dokucza. Zdecydowaliśmy z mężem na zabieg endoskopi -przeskorna stabilizacja odcinka L5 S1. Czy niesie to ze sobą jakieś późniejsze komplikacje, bóle a nawet jeszcze inne zabiegi?? Czy zostawić to i próbować to naprawić metodami ćwiczeń? Bardzo proszę o sumienną poradę ponieważ zabieg mamy prywatny i na dzień dzisiejszy kwota wzrosła z powodu sytuacji na świecie.....
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Jest Pani młodą osobą z niestabilnym kręgozmykiem. Jeśli nie występują objawy neurologiczne to ja sugerowałbym indywidualnie dopasowany do Pani stanu funkcjonalnego trening medyczny. Czy już teraz konieczna jest operacja tego nie wiem ale na pewno trzeba taką opcję leczenia wziąć pod uwagę. Sumienna porada jest możliwa ale nie na odległość, zapraszam do gabinetu gdzie będę mógł przeprowadzić z Panią rzetelny wywiad, a nastepnie wykonać badanie fizykalne. Pozdrawiam
Anna
Dzień dobry. Mam kregozmyk 2 stponia. Objawy sa uporczywe. Ból lędźwi i przy chodzeniu (nawet po kilkudziesięciu metrach) ból prawego pośladka i prawej nogi do łydki. Czekam jeszcze na rezonans. Czy gdyby była potrzebna operacja to czy na nfz są one tylko klasyczne czy też na nfz sa małoinwazyjne? Nie ukrywam, że ewentualna wizja klasycznej operacji przeraża. W skrócie chodzi mi o to czy w ramach nfz sa refundowane małoinwaztjne operacje. Z góry dziękuję za odpowiedź
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Sposób leczenia jest uzależniony nie tylko od płatnika (czy to prywatny sektor medyczny, czy NFZ) ale przede wszystkim od potrzeby pacjenta i umiejętności operatora. W mojej praktyce spotkałem się jedynie z leczeniem małoinwazyjnym kręgosłupa w postaci endoskopowego usunięcia przepukliny krążka międzykręgowego. O możliwości operacji oraz jaka jest zalecana proszę zapytać lekarza prowadzącego (neurochirurg / ortopeda). Pozdrawiam
Paweł
Dzień dobry. Stwierdzono u mnie tyłozmyk. Szukam informacji odnośnie rehabilitacji. Czy leczenie wygląda tak samo jak przy przodozmyku?
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Jeśli chodzi o leczenie zachowawcze, a dolegliwości występują na tle tyłozmyku (jego obecność nie świadczy od razu o bólu) to niektóre etapy terapii są bardzo podobne. Terapia będzie skierowana na uruchamianiu sąsiadujących stawów oraz na treningu kontroli tułowia w pozycjach neutralnych. Różnice pojawiają się z chwilą wprowadzania ruchu na segmenty dotknięte spondylolistezą. Leczenie zawsze dobierane jest indywidualnie, czy zachowawcze w formie fizjoterapii czy leczenia operacyjnego. Pozdrawiam
DD
Dzień dobry. Mam okresowe bóle kręgosłupa lędźwiowego już od paru lat. Zastanawiam się nad operacją. Na czym by polegała i czy rozwiąże te bóle? Dziękuję za poradę.
CentrumRuchu - Paweł Cegłowski
Dzień dobry. Ból okresowy nie jest wskazaniem do leczenia operacyjnego, jednak jeśli jest tak silny ,że bierze Pan/Pani taką opcję pod uwagę, należy najpierw znaleźć przyczynę aby móc dobrać odpowiednią metodę leczenia (konsultacja z lekarzem operującym - neurochirurg/ortopeda). Jeśli występuje kręgozmyk, operacja opiera się na stabilizacji (minimum 4 śruby które unieruchomią nadruchomy segment). Ja zalecam udać się do fizjoterapeuty w celu wprowadzenia odpowiedniej profilaktyki która zminimalizuje występowanie bólu kręgosłupa. Pozdrawiam